ਘਰ ਵਿੱਚ ਖਾਦ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਈਏ?

ਕੰਪੋਸਟਿੰਗ ਇੱਕ ਚੱਕਰੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸਿਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ, ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਅਤੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਅਤੇ ਡਿੱਗੇ ਹੋਏ ਪੱਤੇ ਵੀ ਸਹੀ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ।ਬਚੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਖਾਦ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵਪਾਰਕ ਖਾਦਾਂ ਵਾਂਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵਧਾ ਸਕਦੀ।ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਸਾਧਨ ਵਜੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਇਸ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਉਪਜਾਊ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਨੂੰ ਰਸੋਈ ਦੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ;ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਸ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਸੋਚਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

1. ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬਚੇ ਹੋਏ ਪੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਰਸੋਈ ਦੇ ਕੂੜੇ ਦੀ ਚੰਗੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ

ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੜਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ, ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਡੰਡੇ, ਤਣੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੱਟੋ, ਫਿਰ ਨਿਕਾਸ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰੋ।ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੱਛੀ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕੋਰੇਗੇਟਿਡ ਪੇਪਰ ਕੰਪੋਸਟ ਬਿਨ ਹੈ।ਚਾਹ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਜਾਂ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ, ਤੁਸੀਂ ਖਾਦ ਨੂੰ ਸੜਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕੋਝਾ ਗੰਧ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਸਕਦੇ ਹੋ।ਅੰਡੇ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਜਾਂ ਪੰਛੀਆਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਦੱਬੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਚਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸੜਨ ਅਤੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਮਿਸੋ ਪੇਸਟ ਅਤੇ ਸੋਇਆ ਸਾਸ ਵਿਚ ਲੂਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਇਸ ਲਈ ਬਚੇ ਹੋਏ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਖਾਦ ਨਾ ਕਰੋ।ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਬਚਿਆ ਹੋਇਆ ਭੋਜਨ ਨਾ ਛੱਡਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

2. ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਾਰਬਨ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਸੂਖਮ ਜੀਵ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹਵਾ

ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਬਨ ਵਾਲੀ ਜੈਵਿਕ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹਵਾ ਵਾਲੀਆਂ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ, ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਦੇ ਅਣੂ, ਜਾਂ ਸ਼ੱਕਰ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਪੌਦੇ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਤੋਂ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।ਫਿਰ, ਉਹ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਫਿਊਜ਼ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਸੈੱਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਰਾਈਜ਼ੋਬੀਆ ਅਤੇ ਨੀਲੇ-ਹਰੇ ਐਲਗੀ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਲਈ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਿੰਬਾਇਓਸਿਸ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਖਾਦ ਵਿੱਚ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨੂੰ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਵਿੱਚ ਤੋੜਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪੌਦੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਤੋਂ ਸੜਨ ਵਾਲੇ ਹਰ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਕਾਰਬਨ ਲਈ 5 ਗ੍ਰਾਮ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ ਕਾਰਬਨ-ਤੋਂ-ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਨੁਪਾਤ 20 ਤੋਂ 1 ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਜਦੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਕਾਰਬਨ ਸਮੱਗਰੀ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ 20 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਇਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।ਜੇ ਕਾਰਬਨ-ਤੋਂ-ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਨੁਪਾਤ 19 ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹੇਗੀ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਲਈ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।

ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਨਾਲ ਐਰੋਬਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਨੂੰ ਵਧਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਅਤੇ ਕਾਰਬਨ ਛੱਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੌਦਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਕਾਰਬਨ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ।

ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥ ਨੂੰ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਕੇ ਖਾਦ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੌਦੇ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਕੇ, ਖਾਦ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਕੇ, ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਕੇ ਜਜ਼ਬ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

3. ਖਾਦ ਨੂੰ ਮੱਧਮ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਿਲਾਓ, ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ, ਨਮੀ ਅਤੇ ਐਕਟਿਨੋਮਾਈਸੀਟਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦਿਓ।

ਜੇਕਰ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਨੂੰ ਅਮੋਨੀਏਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਬਦਬੂ ਆਉਣਾ ਆਸਾਨ ਹੈ।ਫਿਰ ਵੀ, ਜੇਕਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪਾਣੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸੂਖਮ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰੇਗਾ।ਜੇਕਰ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਨਿਚੋੜਨ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ, ਤਾਂ ਨਮੀ ਨੂੰ ਉਚਿਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੋਰੇਗੇਟਿਡ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਬਕਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸੁੱਕਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।

ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਜੋ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹਨ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਐਰੋਬਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਹਵਾ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਆਉਣ ਦੇਣ ਅਤੇ ਸੜਨ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਦ ਨੂੰ ਮਿਲਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਨਾ ਮਿਲਾਓ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਐਰੋਬਿਕ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਨੂੰ ਹਵਾ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਛੱਡ ਦੇਵੇਗਾ।ਇਸ ਲਈ, ਸੰਜਮ ਕੁੰਜੀ ਹੈ.

ਖਾਦ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 20-40 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਇਹ 65 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਐਕਟਿਨੋਮਾਈਸੀਟਸ ਸਫੈਦ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀਆਂ ਕਾਲੋਨੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਕੂੜੇ ਜਾਂ ਸੜਨ ਵਾਲੇ ਦਰਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।ਕੋਰੇਗੇਟਿਡ ਪੇਪਰ ਬਾਕਸ ਕੰਪੋਸਟਿੰਗ ਜਾਂ ਕੰਪੋਸਟਿੰਗ ਟਾਇਲਟ ਵਿੱਚ, ਐਕਟਿਨੋਮਾਈਸੀਟਸ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ ਜੋ ਖਾਦ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬਾਇਲ ਸੜਨ ਅਤੇ ਫਰਮੈਂਟੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।ਜਦੋਂ ਕੰਪੋਸਟ ਬਣਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਕੂੜੇ ਅਤੇ ਸੜ ਰਹੇ ਰੁੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਐਕਟਿਨੋਮਾਈਸੀਟਸ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਵਿਚਾਰ ਹੈ।